Edmund Clark i Crofton Black, Negatywny rozgłos. Ślady bezprawnego przewożenia i przekazywania więźniów (2011–2016)

Projekt stanowi efekt współpracy fotografa Edmunda Clarka i dziennikarza śledczego Croftona Blacka. Negatywny rozgłos ukazuje istotę współczesnych działań wojennych i niewidzialne mechanizmy kontroli państwa. Od czasu ogłoszenia przez George’a W. Busha w 2001 roku „walki z terroryzmem” do 2008 roku amerykańska Centralna Agencja Wywiadowcza potajemnie przetrzymywała ponad sto osób podejrzanych o związki z Al-Kaidą. Były one więzione w sieci ukrytych na całym świecie ośrodków nazywanych „tajnymi więzieniami CIA”.

Aresztowania i transfer więźniów odbywały się bez procesu sądowego. Mimo to po owych bezprawnych przewożeniach [ang. extraordinary renditions] pozostawały papierowe ślady – faktury, rejestry, potwierdzenia dokonania opłat za usługi, wystawiane zawsze przez niewielkie amerykańskie firmy zajmujące się przewozem więźniów. Tajne ośrodki mieściły się w Polsce, Rumunii i na Litwie, a także w Tajlandii i Afganistanie. Psychologowie i przesłuchujący mieli pozwolenie na użycie „zaawansowanych technik prowadzenia śledztwa”, by wydobyć informacje z podejrzanych.

Negatywny rozgłos to złożony obraz biurokracji leżącej u podstaw tej sieci oraz relacja ze śledztwa podążającego jej tropem. Projekt Blacka i Clarka opisuje znikanie: autorzy szukają i ujawniają kasowanie i przeróbki oficjalnych raportów, jednocześnie badając znikające punkty odpowiedzialności, wiedzy i prawa. Zdjęcia nie pokazują tajnych przejazdów czy przesłuchań odbywających się w ich trakcie, dają jednak wyobrażenie miejsc i sieci łączących ofiary i wykonawców. Nieprzezroczystość tych fotografii w pewnym stopniu zdradza specyfikę bezprawnego przekazywania osób. Ci, którzy umożliwiali więzienie i przesłuchiwanie, działali pod przykrywką zwyczajności i na widoku publicznym.

 

Crofton Black przez kilka lat, na zlecenie działającej w obronie praw człowieka grupy Reprieve oraz Bureau of Investigative Journalism i innych organizacji, prowadził zakrojone na szeroką skalę międzynarodowe badania taktyk antyterrorystycznych. Doktorat z filozofii na temat wczesnej współczesnej hermeneutyki zrobił na University of London, otrzymał także stypendium im. Aleksandra von Humboldta na Freie Universität w Berlinie. Wraz z Edmundem Clarkiem był laureatem nagród Rencontresd’Arles Photo-Text Book (2016) oraz ICP Infinity Award w dziedzinie dokumentu i fotoreportażu (2017).

Edmund Clark – światowej sławy brytyjski fotograf, łączący w swoich pracach historię, politykę i obrazowanie. Wielokrotnie nagradzany, otrzymał m.in. British Journal of Photography International Photography Award (2009), Royal Photographic Society Hood Medal (2011) za wyjątkowe zasługi w dziedzinie fotografii w służbie publicznej, stypendium im. W. Eugene’a Smitha (2017). Wspólnie z Croftonem Blackiem został uhonorowany nagrodami Rencontresd’Arles Photo Text Book (2016) i ICP Infinity Award (2017). Swoje prace prezentował na wystawach indywidualnych, w tym Edmund Clark. The Day the Music Died w nowojorskim International Center of Photography, Edmund Clark. War of Terror w londyńskim Imperial War Museum oraz Terror Incognitus w ZEPHYR Raum für Fotografie w Mannheim. Wykłada w London College of Communication, należącym do londyńskiego University of the Arts.

Miejsce:

Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki
pl. Szczepański 3a

Wernisaż:

13.04.2018, 18.00

Czas trwania:

14.04-24.06.2018
wt.–nd. 11.00–19.00

Bilety:

Wstęp płatny: 6 PLN / 12 PLN
Wstęp wolny: wtorek