Teorie i praktyki widzenia – ogólnopolska interdyscyplinarna konferencja naukowa
1 CZERWCA (piątek)
- OTWARCIE KONFERENCJI9:45
prof. Anna Łebkowska
- KRYTYKA OKULOCENTRYZMU10:00–11:30
Paweł Kaczmarski, …bo oślepniesz. O słońcu i interpretacji
Marta Koronkiewicz, Z góry, z dołu, z ukosa – skąd patrzy podglądający?
Miłosz Markiewicz, Widzenie jako norma czy normy widzialności? Zamykanie oczu, czyli ucieczka od okulocentryzmu
- ZAPOŚREDNICZONE SPOJRZENIE12:00–13:30
Tytus Szabelski, Materialność zapośredniczonego patrzenia
Katarzyna Wincenciak, Dokumentacja przestrzeni czy sprawczość rzeczy. O atlasie fotograficznym Władysława Hasiora
Zofia Szczęsna, Obiekty zdegenerowane. Wpływ wyników badań naukowych na twórczość artystyczną
- PRZERWA OBIADOWA13:30–15:00
- WYKŁAD MISTRZOWSKI 15:00–16:00
dr hab. prof. UŚ Piotr Zawojski – Teoretyczne i estetyczne zagadnienia fotografii cyfrowej
- PERCEPCJA I PRZESTRZEŃ 16:15–17:45
Franciszek Drąg, Refleksja nad językiem miasta połączona z analizą filmu „Victoria” w reżyserii Sebastiana Schippera
Marta Maliszewska, Cielesne doświadczenie przestrzeni a narracja historyczna
Katarzyna Niedurny, Albumy teatralne – pokolenia
2 CZERWCA (sobota)
- CIELESNOŚĆ WIDZENIA10:00–10:30
Szymon Skalski, Doświadczanie siebie na przykładzie praktyk wizualizacji w mistycyzmie muzułmańskim
- PORNOGRAFIA I UPRZEDMIOTOWIENIE CIAŁA10:30–12:00
Iwona Kościelecka, Feminizm i pornografia. Kategoria przyjemności wizualnej: rozłam w interpretacjach wokół spojrzenia
Agnieszka Karpiel, „Jednym z wiekopomnych sukcesów fotografii było przyjęcie strategii zamiany żywych istot w rzeczy”, czyli kilka rozważań o niewidzialnej nagości i uprzedmiotowieniu ciała
Rafał Kołsut, Fizyczność przerysowana – przemiany ciała animowanego
- PRZERWA OBIADOWA12:00–13:30
- WYKŁAD MISTRZOWSKI13:30–14:30
dr hab. prof. UAM Marianna Michałowska – Piękne powłoki – powtórne rozdzielenie ciała i umysłów?
- KOBIECE I MĘSKIE SPOJRZENIA15:00–16:30
Jakub Dziewit , „To smash the silence with the brick of self(ie) control”. Fenomenologia erotycznego selfie
Katarzyna Pasternak, Ciało rosyjskiej kobiety jako miejsce przemocy. Wizualizacja kobiecości w filmie „Dziwki” („Tochka”) Jurija Moroza
Grzegorz Zyzik, Postrzeganie seksualności w grach wideo. Fenomennudepatch
- ZAKOŃCZENIE KONFERENCJI16:30
W ramach ogólnopolskiej interdyscyplinarnej konferencji naukowej „Teorie i praktyki widzenia” zapraszamy na warsztaty w dniu 3 czerwca 2018 roku:
11:00–14:00 – WARSZTATY OLFAKTORYCZNE – Marta Siembab – Zapach jako środek komunikacji i język projektowania
Warsztaty mają na celu zaznajomienie uczestników z różnorodnymi praktykami zapachowymi, które podkreślą multisensoryczny wymiar doświadczenia olfaktorycznego. Uczestnicy poznają również sposoby językowej klasyfikacji zapachów, jak również metody ich projektowania. W praktyce podejmą krytykę zmysłowego esencjalizmu, który uznaje wzrok za kulturowo dominujący. Warsztaty olfaktoryczne stanowią szczególną – w kontekście standardowych zajęć uniwersyteckich – możliwość połączenia teorii z praktyką.
14:30–16:30 – WARSZTATY NIEWIDZENIA – Miłosz Markiewicz
Warsztaty mają na celu przekroczenie panującego w naszej kulturze wzrokocentryzmu – gestem, który ma w tym pomóc jest świadome i dobrowolne „zamknięcie oczu”. W trakcie warsztatów uczestnicy spędzą wspólnie czas w całkowitej ciemności, pozbywając się tym samym doświadczenia opartego na zmyśle wzroku, a wraz z nim ciężaru stygmatyzującego spojrzenia. Wkroczenie w ciemność – wypełnioną tajemnicą i niepewnością – ma pomóc „wyczyścić” oko z wyuczonych sposobów patrzenia oraz ustawić je w gotowości do krytycznego doświadczania wizualności. Uczestnicy warsztatów spróbują wspólnie zakwestionować oparte na sile spojrzenia podziały oraz pewność siebie czy poczucie bezpieczeństwa. Uwolnienie się od percepcji wzrokowej stanowi także próbę otworzenia się na możliwość doświadczania swojego otoczenia za pomocą pozostałych zmysłów.
17:00–18:30 – WARSZTATY CIELESNEGO WIDZENIA MIASTA – Maciej Topolski
Propozycja przełożenia lektury eseju fińskiego architekta Juhaniego Pallasmy Oczy skóry. Architektura i zmysły na praktyczne działanie w przestrzeni miejskiej Krakowa. Warsztaty mają na celu uruchomienie całego sensorium w odbiorze miasta. Powolny spacer (dryf) pozwoli uczestnikom zerwać z codziennym poczuciem „braku czasu”, który stanowi o znaturalizowanym zakazie wpisanym w doświadczenie zmysłowe – zakazie sprowadzającym percypowanie przestrzeni do wizualnej podróży. „Doświadczam siebie w mieście, a miasto istnieje poprzez moje cielesne doświadczenie. Miasto i moje ciało wzajemnie się uzupełniają i dookreślają. Mieszkam w mieście, a miasto mieszka we mnie”. Te słowa Juhaniego Pallasmy stanowić będą asumpt do multisensorycznego zbliżenia z przestrzenią miejską, a ostatecznie twórczą rehabilitacją miejsc pomijanych, wykluczonych przez mapy, wyłączonych z percepcji.
Wszystkich zainteresowanych udziałem prosimy o przesłanie do 20 maja 2018 roku na adres warsztatywidzenia@gmail.com 1-stronicowych tekstów krytycznych odnoszących się do tematu poszczególnych warsztatów. Na podstawie przesłanych tekstów organizatorzy wybiorą uczestników warsztatów. Osoby przyjęte na warsztaty zostaną poinformowane drogą elektroniczną w dniu 27 maja 2018 roku. W każdym z warsztatów weźmie udział maksymalnie 20 osób, z czego połowa miejsc zarezerwowana jest dla studentów Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego (prosimy o zaznaczenie tej informacji w przesyłanych tekstach).